چگونه سیاستهای جمعیتی به بحران تبدیل میشود؛ یک مثال از قارهی بزرگ آسیا
|
عذرا نایینی، رضا حطیطه، خلیل نداییپور اصل |
|
|
مقدمه: (4558 مشاهده) |
جمعیت موضوعی است که قابلیت مطالعهی بین رشتهای دارد. در قرنهای اخیر که جمعیت دنیا با رشدی شتابان در حال افزایش است، این موضوع اهمیت بیشتری یافته است. از آنجایی که منابع طبیعی محدود است بهترین گزینه، کنترل رشد جمعیت متناسب با رشد منابع طبیعی است. البته برای تدوین سیاستهای جمعیتی باید به ابعاد گونانی توجه شود. در گذشته، حتی پیشرفتهترین کشورهایی که سیاستهای جمعیتی خود را بعد از تدوین، رصد نکردهاند، در بلندمدت با بحران مواجه شدهاند. در حال حاضر بیشترین جمعیت جهان در قارههای آفریقا و آسیا به سر میبرند که اغلب مردم در آنها نسبت به کنترل جمعیت، بیتوجه یا کمتوجه هستند.
برنامهریزی برای جمعیت پیچیدگیهای خود را دارد. بعد از انقلاب صنعتی و پیشرفت علوم در تمام زمینهها، از جمله بهداشت عمومی، شرایط لازم برای خانوادهها ایجاد شد تا بتوانند برای داشتن تعداد فرزند مطلوب خود برنامهریزی کنند. کشورهای توسعهیافته، اولین کشورهایی بودند که در این راه گام برداشتند. متعاقب آن، باروری در این کشورها کاهش یافت و یک غفلت طولانی باعث شد، جمعیت آنها سالخورده شود. سالخوردگی، ساختار جمعیتی را تخریب کرد، بهگونهای که با وجود برنامهریزیهای متعدد و اتخاذ سیاستهای تشویقی در جهت افزایش باروری، هرگز امکان برگشت به عقب و بازسازی جمعیت از طریق رشد موالید فراهم نشد. شاید دلیل این امر، خارج شدن زنان از خانه در طی چندین دهه، و مشارکت آنها در فعالیتهای اجتماعی باشد. امروزه زنان در عرصههای گوناگون اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مشارکت دارند و استقلال و رفاه برای آنها معنای دیگری یافته است. از سوی دیگر در کشورهای غربی که اغلب، نظام سرمایهداری حاکم است و تفکر مذهبی در اولویتهای دوری قرار دارد، وجاهت اعتقادات مذهبی تأثیر کمتری در پذیرش سیاستهای تشویقی باروری و افزایش موالید خواهد داشت. در نتیجه تنها راه باقیمانده برای جبران خسارت واردشده به ساختار جمعیت، اتخاذ سیاستهای مهاجرتی و فراهم نمودن تسهیلات لازم برای جمعیتهای مختلف بهخصوص جوانان، که قابلیت باروری و جوان نمودن جمعیت را دارند، خواهد بود. با این وجود هنوز برخی از این کشورها از سالخودگی جمعیت خود....
|
|
واژههای کلیدی: سیاستهای جمعیتی، قارهی بزرگ آسیا، جمعیت |
|
متن کامل [PDF 135 kb]
(665 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|