در نظام آمار اقتصادی، چهار نوع شاخص قیمت اصلی وجود دارد که این شاخص‌ها عبارت‌اند از: شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)^۱، شاخص قیمت تولید‌کننده (PPI)^۲، شاخص‌ قیمت صادرات (XPI)^۳ و شاخص‌ قیمت واردات (MPI)^۴. شاخص‌های مذکور در تمامی جوامع دنیا شناخته شده‌اند و در ارزیابی عملکرد اقتصاد کلان به دقت مورد توجه قرار می‌گیرند. شاخص‌های قیمت ضمن آن که نما‌گرهای مستقیم قدرت خرید پول در انواع معاملات و سایر جریان‌های کالاها و خدمات هستند، در تعدیل متغیرهای اسمی کالاها و خدمات تولیدی، مصرفی و تجاری به کار گرفته می‌شوند تا امکان سنجش‌های واقعی را فراهم سازند. در نتیجه، این شاخص‌ها در طرح و اجرای سیاست‌های اقتصادی دولت ابزار مهمی به شمار می‌آیند، علاوه بر آن برای اطلاع‌رسانی در مورد تصمیم‌گیری‌های اقتصادی در بخش خصوصی، بسیار سودمند هستند. این شاخص‌ها صرفاً مجموعه‌ای از شاخص‌های قیمت غیر مرتبط نیستند، بلکه دیدگاهی یکپارچه و منسجم از تحولات قیمت در عرصه‌های تولید، مصرف و معاملات بین‌المللی کالاها و خدمات ارائه می‌دهند.

در نظام آمارهای قیمت، شاخص قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی برای مقاصد متعددی به کار گرفته می‌شود. شاخص قیمت کالاهای صادراتی، ‌روند تغییرات قیمت محصولات عرضه‌شده به خارج کشور و شاخص قیمت کالاهای وارداتی، ‌روند تغییرات قیمت محصولات عرضه‌شده به داخل کشور را طی دوره‌ی زمانی مشخص نشان می‌دهد.

از آنجا که قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر میزان مبادلات خارجی کشورها و نیز یکی از عوامل تعیین‌کننده‌ی رابطه‌ی مبادله، رابطه‌ی میان قیمت کالاهای صادراتی و قیمت کالاهای وارداتی، که می‌توان آن را از تقسیم شاخص بهای کالاهای صادراتی به شاخص بهای کالاهای وارداتی به‌دست آورد، است، تغییرات آن‌ از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل بسیاری از کشورها به ویژه کشور‌هایی که دارای مراکز آماری سازمان‌یافته می‌باشند از سال‌ها قبل اقدام به تهیه‌ی این شاخص نموده‌اند. مرکز آمار ایران طرح شاخص قیمت کالاهای صادراتی را به روش نمونه‌گیری از سال 1380 اجرا کرد و تا سال 1392 اجرای این طرح ادامه یافت ولی به دلایلی از جمله ریزش مکرر کارگاه‌های نمونه و عدم وجود اطلاع قیمتی برای برخی از اقلام و تحت تأثیر قرار گرفتن صادرات برخی اقلام در شرایط خاص اقتصادی کشور مثل عدم صدور مجوز برای صادرات گوسفند زنده در مقاطعی خاص و... اجرای طرح مذکور معوق شد. همچنین، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از سال 1380 تا سال 1386 اقدام به تهیه و انتشار شاخص قیمت کالاهای وارداتی ‌نموده است، اما از سال 1386 به بعد از انتشار این شاخص خودداری و کلیه‌ی نتایج این شاخص را از وب سایت رسمی خود برداشته است.