نقش حوزهبندی در سرشماریها
|
بهنام نصوحی دهنوی ، جعفر نظری جویباری |
|
|
مقدمه: (3058 مشاهده) |
اطلاعات مکانی یکی از نیازهای اساسی برای اجرای هر سرشماری است، این اطلاعات باید ویژگیهایی از جمله به روز بودن و قابلیت ارائهی تجزیه و تحلیل را دارا باشد. وجود نقشههای پوششی دقیق و بههنگام از همهی مناطق شهری و روستایی کشور و تعیین محدودهی دقیق حوزههای سرشماری بر روی این نقشهها در کیفیت جمعآوری اطلاعات در واحدهای سرشماری نقش مهمی ایفا میکند. بنا بر این یکی از وظایف مرکز آمار ایران آمادهسازی و بههنگامرسانی حوزهبندی نقشهها قبل از اجرای هر سرشماری میباشد که معمولاً از چند ماه قبل از اجرای سرشماری شروع میشود و در سالهای اخیر به دلیل مکانیزهشدن حوزهبندی، در مقایسه با قبل زمان کمتری برای تهیهی آن لازم است.
هدف از حوزهبندی تقسیم سطح کشور به مناطق همگنی است که در درجهی اول توزیع کار بین مأموران سرشماری به صورت یکنواخت انجام گیرد و در درجهی دوم همهی واحدهای آماری (بلوک یا آبادی) تحت پوشش سرشماری قرار گرفته و نیز از مراجعهی مجدد به این واحدها جلوگیری به عمل آید.
محدودهی جغرافیایی که انجام سرشماری آن به عهدهی یک مأمور سرشماری محول میشود، اصطلاحاً »حوزهی سرشماری1« و عملیات مربوط به تعیین حدود آن بر روی نقشه، »حوزهبندی« نامیده میشود.
رعایت نکات زیر در هنگام حوزهبندی ضروری است:
- پوشش جغرافیایی آن کامل باشد به نحوی که هیچ بلوک یا آبادی خارج از این تقسیمبندی قرار نگیرد.
- هیچ بلوک یا آبادی بیش از یکبار در تقسیمبندی منظور نشود.
- حجم کار2 محاسبهشده در هر یک از این حوزهها متناسب با طول مدت سرشماری باشد.
در توصیف نقش و اهمیت حوزهبندی همین بس که سازماندهی اجرای عملیات سرشماری با تمام اعتبارات و ملزومات مورد نیاز آن کاملاً وابسته به نتایج حوزهبندی میباشد. بنا بر این هرگونه خطا در حوزهبندی باعث ایجاد اختلال در اجرای عملیات سرشماری خواهد شد. از آنجا که این حوزهها از نظر حجم کار تقریباً برابرند، بعد از اتمام سرشماری بر روی نقشه حفظ شده و تا سرشماری بعدی بهعنوان واحد کار پایه، در ساخت چارچوبهای آماری به کار خواهند آمد.
|
|
واژههای کلیدی: حوزهبندی، سرشماریها، مناطق همگنی، حوزهی سرشماری |
|
متن کامل [PDF 684 kb]
(862 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|